प्रिय अर्जुन,

आज तुझा सहावा जन्मदिवस...हा हा म्हणता दिवस कसे पटापट निघून गेले समजलेच नाही....माझे इवलेसे बाळ खूप मोठे झाल्यासारखे वागायला लागलेय...2011 साली त्या हॉस्पिटल मधल्या लेबर रूम बाहेर उभा राहून वाट पाहतानाची धडधड  आज एवढ्या वर्षांनी अजून सुद्धा आठवते...

तुझे बालपण एवढे भुरुभुरु का उडून चाललेय हेच समजत नाहीये...असे वाटते तुझे हे निरागस बालपण संपूच नये...पण ही वेळ आतापर्यंत कधीच कोणासाठी थांबली नाहीये मग आपल्यासाठी तरी कशाला थांबेल..

ह्या गेल्या वर्षात तू सिनिअर केजी मध्ये गेलास...स्वतःहून अभ्यासाला लागलास...तुला सहजतेने इंग्रजीची करसिव्ह लिपी काढताना बघून मला आश्चर्य वाटले होते...शाळेचे भले मोठे दप्तर पाठीवरून घेऊन जाताना तुला बघून खरे तर मला खूप भरून आले होते...शेवटी तुला पण ह्या जगरहाटी मध्ये गुंतवावे लागले ह्याचे वाईट पण वाटले...असे वाटले की उगाच तुझे बालपण लवकर संपवायला घेतलंय पण नाईलाज होता रे!! ह्या शर्यतीत तुला उभे करणे एका बापाचे कर्तव्यच होते अस समज...

ह्या वर्षात आपल्या दोघांच्या आयुष्यात खूप मोठी उलथापालथ झालीय रे!!! 5 ऑक्टोबर 2016  ला माझी जळगाव ला बदली झाली रे...रात्री 11.50 ला समजले की बदली झालीय...तू त्या दिवशी नेमका लवकर झोपला होतास...आधी बदली ऑर्डर वर विश्वासच नाही बसला...पण नंतर जसे परिस्थितीचे भान आले तसा सगळ्यात पहिल्यांदा तुझाच विचार आला...तुझ्या शिवाय मी कसा राहू शकेन रे!!! तुला इथे ठेवून मला एकट्यालाच जावे लागणार ह्या विचाराने माझे डोकेच भंजाळून गेले...सकाळी 4 वाजे पर्यंत झोपच नाही लागली...रात्रभर तुला कुशीत घेऊन तुझ्या गालाची पप्पी घेत बसलो होतो रे!!!! तुझे ते निर्धास्त आणि निरागस झोपणे बघून आतल्याआत खूप रडत होतो रे...विचार करत करत कधी तुझ्या मिठीत झोप लागली ते समजलेच नाही...

सकाळी घरात बाकीच्यांना समजले तेव्हा सगळ्यांची तोंडं पडली होती...सगळेच टेंशन मध्ये आले होते...माझे पुढे कसे होणार आणि मला टेन्शन आले होते तुझ्या शिवाय माझे कसे होणार..

17 ऑक्टोबरला मला जळगाव ला रिपोर्ट करायचे होते...हातात मोजून 10 दिवस राहिले होते..खूप डोईजड झालं होते...ना खाली उतरवता येत होते आणि पुढे नेवव्हत पण नव्हते...रात्री तू झोपलास की तुला मिठीत घेऊन आतल्याआत खूप रडत होतो..

माझ्या ऑफिस मध्ये निरोप सभारंभाला पण तू आला होतास...तुझे गाडीचे प्रेम बघून माझ्या सहकाऱ्यांनी तुझ्यासाठी एक रिमोट कंट्रोल ची कार पण आणली होती....त्या दिवशी तुला थोडे समजायला लागले होते की आपला डॅड्डी कुठे तरी लांब जाणार आहे..16 तारखेच्या रात्रीची 12 वाजताची ट्रेन पकडायची होती...11 वाजता घरातून निघालो...गेले दहा दिवस मी कोणासमोर डोळ्यातून एक थेंब हि येऊ दिला नव्हता...कारण मी तुटलो असतो तर घरातले सगळेच कोसळले असते...उलट मी सगळ्यांना धीर देत होतो...अगदी शेवटी घरातून निघताना पण सगळ्यांचे डोळे पाणावले होते पण मी माझे मन कठोर ठेवले होते...पण सोसायटीच्या गेट मधून बाहेर पडताना तू परत येऊन मला मिठी मारलीस आणि नकळत माझ्या अश्रूंचा बांध फुटला...नको नको म्हणताना मी तुला मिठी मारून रडायला लागलो...जेवढा मी बाहेरून रडत होतो त्याच्या दुप्पट मी आतल्याआत रडलो...पुरुषांना कदाचित ओक्साबोक्सी रडणे शोभत नाही बहुतेक....तू आम्हा सगळ्यांना असे बघून थोडा घाबरलाच होतास पण त्यातही तू तुझी सदविवेक बुद्धी जागी ठेवून माझे डोळे पुसले होतेस...आणि मला घट्ट मिठी मारली होतीस...

त्या वेळी रिक्षात बसून तुम्हां सर्वांना टाटा करताना खांद्यावर मण भर ओझे घेऊन चालल्या सारखे झाले होते...त्या दिवशीची रात्र आयुष्यात सहजासहजी विसारण्या सारखी नव्हती...दुसऱ्या दिवशी ऑफिस मध्ये रिपोर्ट करून संध्याकाळी जेव्हा हॉटेलच्या रुम वर आलो होतो तेव्हा दरवाजा बंद करून तुझ्या आठवणीने खूप म्हणजे खूप रडलो होतो...

जन्मल्या पासून तुला कधीच नजरेसमोरून दूर केले नव्हते रे!!!कधीतरी अगदीच जास्तीत जास्त दोन दिवस ...इथे तर किती दिवस तुझ्यापासून लांब राहणार हे प्रश्नचिन्हच होते...ह्या प्रश्नाला उत्तर नव्हते म्हणून अजून चिडचिड होत होती...

तू ह्या दिवसात दररोज रात्री कॉल करून माझ्याशी बोलत होतास...तुला व्हिडिओ कॉल करून बघणे हेच माझ्यासाठी तिथे दिवस काढण्याचे टॉनिक होते...दिवस कामात निघून जायचा पण संध्याकाळ झाली की तुझी आणि घराची ओढ लागायची रे...असं वाटायचं की सगळं काही सोडून रात्रीची ट्रेन पकडून तुझ्यासाठी परत यावं...पण तेवढी हिम्मत नव्हती रे तुझ्या बापात... तुझ्या भविष्याचा विचार आला की सगळं गुमानपणे सहन करावे लागत होते...

तुझ्या साठी रेल्वेच्या दरवाजात बसून अगदी टॉयलेटच्या जवळ बसून प्रवास करावा लागलाय पण तुला भेटण्यासाठी तोही त्रास सहन करत होतो...शनिवार रात्री तुझ्यासाठी जीव तोडून यायचो...रविवारी पहाटे 4 वाजता पोहचायचो आणि रविवार रात्री परत निघायचो...मोजून धड 12-15 तास पण नाही मिळायचे तुझ्या सोबत रे...पण नाईलाज होता...तेवढे तर तेवढे तास तुझ्या सोबत खेळता येतील म्हणून प्रमाणाबाहेर दगदग करून येत होतो...नशिबाने अचानक एवढी पलटी का मारली ह्याचे राहून राहून आश्चर्य वाटतेय..

मागच्या आठवड्यात तू माझा कॉल ठेवल्यावर मम्मा ला मिठी मारून डॅडी कायमचा परत कधी येणार ....मला असे नाही आवडत तो सारखा सारखा जळगावला जातो असं सांगून रडवेला झाला होतास...पण रडला नाहीस....डोळ्यातले पाणी डोळ्यातच थांबवलंस ....दुसऱ्या दिवशी मला समजल्यावर माझी हालत खूप खराब झाली होती रे...तुला दुःख देण्याचा मला काहीच अधिकार नाहीये रे माझ्या राजा...पण मी परिस्थितीने बांधलो गेलोय रे!!

पुढच्या दोन दिवसात मला जळगावला जाऊन दोन महिने पण होतील ...पण ह्या दिवसात तू खूपच परिपक्व झालास...तू समजूतदार पणे वागायला लागलास...डॅड्डी पाहिजे म्हणून उगाच हट्ट नाही धरलास...शनिवार रविवार मी तुला जेव्हा भेटायला येतोय तेव्हा तू माझ्या सगळ्या गोष्टी इमानदारीत ऐकून नको तो हट्ट करत नाहीयेस...मला त्रास देत नाहीयेस...एवढं समंजसपणा दाखवायचे तुझे वय नाहीये रे....माझ्यापायी तू तुझे बालपण लवकर घालवू नकोस रे...तू हट्ट ह्या वयात नाही करायचे तर कधी करायचे आणि तुझे बाल हट्ट ह्या वयात नाही पुरवायचे तर कधी पुरवायचे रे!!! वयाच्या आधी मोठा नको होऊस एवढेच सांगणे आहे तुला!!!

ह्या गोष्टी तुला समजतील अश्या भाषेत सांगताही येत नाहीयेत...कदाचित तूझा डॅड्डीच कुठे तरी कमी पडतोय...

उद्या पुढे मागे जेव्हा हे आज लिहिलेले पत्र तू वाचशील तेव्हा कदाचित एका अवघडलेल्या बापाची व्यथा तुला समजेल...

तुझ्या डॅड्डीला तुझ्या हक्काचा वेळ तुला न देऊ शकल्याबद्दल आणि तुझे बालपण लवकर संपवायला घेतलंय म्हणून माफ कर !! तुझा डॅड्डी लवकरच तुझ्या सोबत येईल....प्रॉमिस.... अगदी मग जॉब सोडावा लागला तरी...

ह्या वाढदिवशी तुला उदंड आयुष्य लाभो ही कामना देवाकडे करतोय.....देव तुला चांगली बुद्धी आणि चांगले कर्म करायची शक्ती देवो हीच त्या ईश्वराकडे प्रार्थना.

तुझाच लाडका

डॅड्डी

14-12-2016

मित्रांसोबत हॉटेल मध्ये बसलो होतो …पंजाबी पनीर सब्जी आणि रोटी खाऊन झाल्यावर मित्राने दालराईस ची ऑर्डर केली आणि दालराईस बघून मला माझ्या भूतकाळातील एक आठवण फिल्मी स्टाईल फ्लॅशबॅक मध्ये घेऊन गेली. 

आम्ही शाळेत किंवा कॉलेजच्या सुरवातीला असतानाची गोष्ट असेल आता वर्ष नक्की आठवत नाही. आमच्या एका जिगरी मित्राची गर्लफ्रेंड होती. आमच्या ग्रुप मधला तो एकच प्रेमवीर त्यामुळे त्या दोघांना गुपचूप भेटवण्यात आम्हाला काय आनंद मिळायचा तो असा शब्दात सांगणे अशक्यच. खूप भयंकर अश्या दुश्मन समाजाच्या विरुद्ध जाउन प्रेम करणाऱ्या प्रेमी कबुतरांना मिळवल्याचे अलौकिक समाधान आमच्या चार पाच मित्रमंडळीच्या चेहऱ्यावर असायचे. 

कुठे संधी मिळाली कि आम्ही त्या लैला-मजनूचा मिलाप घडवून आणण्यास एका पायावर उभे असयचो. पण हा जालीम जमाना पण अश्या भेटण्याच्या ठिकाणावर कावळ्यासारखा तिरकी नजर ठेवून असयचा. आजच्या सारखे मुक्त वातावरण अजून आले नव्हते. एखादा मुलगा त्याच्या वर्गातल्या मुलीशी बोलताना जरी दिसला तरी मुलीचे आई बाप आपल्या पोरीला तंबी द्यायचे. आमचा हा मजनू त्या लैला पेक्षा दिसायला ४ पटीने तरी चांगला होता. पण त्या जमान्यात अफेयर होणे म्हणजे मोठे कर्तुत्व होते त्यामुळे त्या दोघांना आमच्या ग्रुप मध्ये वरचे स्थान होते. 

तर ह्या अश्या जालीम जमान्या पासून मुक्तता मिळावी म्हणून आम्ही एके दिवशी नरिमन पॉइंटला जायचे ठरवले. कारण तिथे आमच्या परिसरातील कोणी येणे हे जवळपास अशक्य आणि नरिमन पॉइंटचा 'समाज' त्यातला त्यात इथल्या समाजापेक्षा मोकळ्या मनाचा होता असा आमचा कयास. 

मग आम्ही ह्या प्रेमी युगुलांना तयार केले...अर्थातच मुलीला मनवण्यात अख्खे दोन दिवस गेले आणि ती कशीबशी तयार झाली....त्यांना प्रायव्हसी देऊन आम्ही फॅशनस्ट्रीट ला जाऊन खरेदी करायचे ठरले. तारीख ठरली मग वेळ ठरली...कसे कसे भेटायचे कुठून कुठे जायचे सगळे गुप्त कारस्थान रचले गेले आणि मग आम्ही मोठ्या लढाईची वेळ कधी येते ह्याची आतुरतेने वाट बघत राहिलो.

पूर्णपणे गुप्त मोहिमेवर असल्यासारखे आम्ही ५ जणांनी 3 वेगवेगळ्या स्टॉप वरून एकच बस पकडली........ आज मोबाईल असून सुधा तेवढा समन्वय आमच्यात कधी होत नाही. पण मोबाईल नसलेल्या त्या जमान्यात ते कसे काय आम्ही शक्य केले ह्याचे आजही राहून राहून नवल वाटते.......तर आम्ही एकच बस पकडून वेगवेगळ्या सीट वर बसून घरापासून ते ठाणे स्टेशन पर्यंत प्रवास केला. नेमका आमच्या बसमध्ये त्या मुलीचा मामा जो त्या बसचा कंडक्टरसुद्धा होता तो भेटला. तो मामा आमच्या मजनूला पण ओळखत होता. पण नेमके पुढच्या स्टॉपवर भरत जाणाऱ्या गर्दी मुळे त्याच्या नजरेतून तो सुटला.....नाही तर! जरा जरी शंका यायची खोटी की त्याने मैत्रिणीला खाली उतरवून घरी पाठवले असते. 

पुढे आम्ही रेल्वे स्टेशन मध्ये तिकीट काढून तिला लेडीज डब्ब्यात बसवले. हो! उगाचच कोणी बघू नये म्हणून. मुंबईला तेव्हाच्या व्हीटी स्टेशन वर उतरून आम्ही एकत्र आलो. दुपारचे १२ वाजून गेले होते...म्हणून आधी पोटपूजा करायचे ठरवले. हॉटेल शोधत शोधत आम्ही चर्चगेटला जाणारा रस्ता विचारात विचारात पुढे जायला लागलो. 

मध्ये एक इराणी का उडपी हॉटेल आले...आमच्या ग्रुप मधल्या मैत्रिणीने तिथे खावूया असा विनंती वजा आदेश केला. आम्ही आत शिरून कोपरा बघून पाचही जण बसलो. नेहमीप्रमाणे अडाण्यासारख्या इडलीवडा, मेदुवडा, मसाला डोसा अश्या ऑर्डर दिल्या..... 

ऑर्डर घेणाऱ्या वेटर ने सर्व ऑर्डर मन लावून ऐकून घेतल्या....आम्हा सर्वांना एकदा नखशिखांत बघितले. त्याने समाधान झाले नाही म्हणून परत पाचही जणांच्या चेहऱ्यावरून परत नजर फिरवली.…आणि ज्या मख्खपणे त्याने ऑर्डर ऐकून घेतली होती.…तितक्याच निर्विकार मख्खपणाने त्याने ह्या ऑर्डर मिळणार नाही असे सांगितले. आम्ही पण चक्रावून… ‘का नाही मिळणार?’ असे विचारले.... तर त्याने आम्हाला रेल्वे स्टेशन वर असणाऱ्या गोल घड्याळासारख्या हॉटेलच्या भिंतीवरच्या गोल घड्याळाकड़े बोट दाखवले. आम्ही न समजून पुन्हा विचारले तेव्हा मोठ्या मुश्किलीने त्याने तोंड उघडून सांगितले. 

‘आता लंच टायीम आहे...नाश्ता आइटम नहीं मिलेगा’ 

आमच्या टिम्ब टिम्ब कपाळात.....साल्याने अवघड जागेचे दुखणे करून टाकले. एक तर आम्हीं हॉटेलात वर नमूद केलेल्या पदार्थांशिवाय कधी काही खाल्ले नव्हते. अगदी लंच थाळी सुद्धा नाही. त्यात जेवणाची ऑर्डर काय करायचे ते आमच्या पैकी एकाला पण माहित नव्हते. दुसरी गोष्ट म्हणजे आमचे महिन्याभराचे पॉकेटमनी जेव्हढे असेल तेव्हढे तर तिथल्या एकेक पदार्थाची किंमत होती. तिसरी गोष्ट म्हणजे आमच्या त्या मैत्रिणीसमोर अडाणीपणाचे दर्शन होऊन इज्जत जाणार. 

शेवटचा उपाय म्हणजे इथून उठून जाणे पण त्यामुळे तर आमच्या सर्व मित्रांच्या इज्जतीचा तिच्या समोर फालुदा होणार. ती म्हणणार साल्या कुठल्या भिकारी मित्रांबरोबर पाला पडलाय. 

वेटर कडे 5 मिनिटाचा टाईम मागितला....

आयला!! कैचीत सापडणे ह्या वाक्यप्रचारचा अर्थ आम्हाला त्या दिवशी खऱ्या अर्थाने समजला. पण आमचा मजनू इथे देवदूतासारखा धावून आला. तो त्या वेळी भल्या पहाटे दुधाची आणि वृत्तपत्रांची एजन्सी घेऊन सकाळी दूध आणि वर्तमानपत्र टाकायला जायचा. त्यामुळे आमच्या पेक्षा थोडे जास्त पैसे नेहमी त्याच्या खिशात असयाचे आणि आज पण इतरांपेक्षा थोडे जास्त पैसे घेऊन आला होता. त्याने खुणेने आम्हाला खिशातले पैसे काढून टेबलाखालून दाखवले आणि आम्हा सर्वांमध्ये न खातां पिता एक वेगळेच चैतन्य आले. एक प्रश्न सुटला होता.....पण पुढे ऑर्डर काय करायची हा मोठा गहन प्रश्न होताच॥.....त्यात एका मित्राने मला काही जास्त भूक नाहीये मी तुमच्यामधलेच थोडे थोडे खाईन असे सांगून आपले हात झटकून घेतले. 

‘एक तीर मध्ये दोन निशाण मारले’ वगैरे सारखा फिल त्याला आला होता. एक तर मजनूचे पैसे वाचवले आणि ऑर्डर देताना होणाऱ्या फजिती पासून सुटका. 

मजनू सकट आम्हाला कोणालाच काही माहिती नव्हते. वेटर पण साला जाणून बुजून आमच्या टेबलाच्या आजूबाजूलाच घुटमळत होता जणू काय आम्ही त्याचे टेबल खुर्च्या पळवून नेणार होतो आणि तो मोठा दीडशहाणा हिंदी सिनेमातल्या नटासारखा आम्हांवर झडप टाकून पकडणार होता आणि गल्ल्यावर बसलेला मालक त्याबदल्यात त्याची पाठ थोपटून बक्षीस देणार होता.....

इडियट लेकाचा साला!!! 

इथे ती मैत्रीण आमच्या मदतीला धावून आली. तिने मेनू कार्ड हातात घेऊन पदार्थांची यादी वाचली आणि एका पदार्थावर बोट ठेवून तुम्ही 'डालराईस' खाणार काय? 

आता परत दोन प्रश्न.... हा काय आणि कसा खायचा प्रकार आहे? आणि सगळ्यांना दालराईस घेतले तर मजनुकडे तेवढे पैसे आहेत काय?  दाल चा उच्चार पण तिने 'डाल' असा केला होता त्यामुळे आम्हाला ह्या पदार्थाचे नाव ऐकताना काहीतरी फॉरेनची डिशचे एखादे नाव घेतल्यासारखे वाटले होते.

मगासचाच मित्र परत.... ‘मला जास्त भूक नाहीये....तुम्ही जे खाणार त्यातले थोडे थोडे मी खाईन’ 

आम्ही रागाने त्याच्याकडे बघून म्हणालों, ‘बाहेर भेट साल्या तुला थोडे थोडे धपाटे खायला घालतो.’ अर्थातच मनातल्या मनात पुट्पुटलो. तो पण दीडशहाणा आमच्याकडे मुद्दाम नजर देऊन बघत नव्हता. 

त्या मैत्रिणीनेचं त्याला झापलं... ‘गप रे!! काय भूक नाही....भूक नाही. आता तर बाहेर खूप भूक लागलीय म्हणून सांगत होतास. ह्यांच्या पैकी तुला कोण खायला देणार तरी आहे का?’ 

दूसरा मित्र मुद्दाम म्हणाला, ‘मला तर जाम भूक लागलीय.... मी नाही कोणाला शेअर करणार’ तशी सगळ्यांनी त्याची री ओढली. आता त्या मित्रावर उपाशी राहायची पाळी आली तसा तो लाईनीवर येऊन म्हणाला, ‘हां!! ठीक आहे.... जे तुम्ही घेणार आहे तेच मला पण एक प्लेट घ्या’ 

साला !! गिरा तो भी तंगड़ी ऊपर… 

पण आमच्या पैकी कोणी कन्फर्म केले नव्हते. जोपर्यत त्या डिशची किंमत किती आहे ते समजत नव्हते तो पर्यंत कन्फर्म करणे आमच्या साठी महापाप होते. 

आम्ही मोठ्या आशेने मजनू कडे बघितले तर त्याचे लक्ष कुठे भलतीकडेच. आधी रागच आला ...साला आमच्याकडे बघत का नाहीये ....पण नंतर समजले की तो मोठ्या मुश्किलीने मैत्रिणीने बोट ठेवलेल्या मेनूकार्ड वर त्या पदार्थाची किंमत दिसते का ते बघत होता. 

त्याचे ते एकट्याने गड लढवणे पाहून आमच्या मित्रांच्या डोळ्यात पाणी येणे फक्त बाकी होते. त्याला अजून वेळ मिळावा म्हणून आम्ही उगाचच आपले एकमेकांना विचारत होतो 'तुला चालेल ना रे?'...... 'पूर्ण एक प्लेट एकाला जास्त होईल का रे?' वगैरे फालतू प्रश्न विचारून वेळकाढूपणा करत होतो. 

आमचे ठरतेय हे पाहून तिने मजनू कडे बघून प्रेमाने विचारले, 'तू काय खाणार रे?' आणि नेमका त्याचवेळेला तिने त्या मेनू कार्ड वरचे बोट उचलले. आणि आमच्या मजनूला त्या पदार्थाची किमंत समजली. किंमत बघून त्याच्या चेहऱ्यावर वेगळीच चकाकी आली. ती त्या मैत्रिणीला पण समजली आणि तिने विचारले, ‘काय रे? मध्येच का एवढा खुश झालायास?’ 

त्याने, ‘काही नाही गं !! तुझ्या सोबत खायला मिळणार म्हणून जाम खुश झालोय.’ असे फेकुन दिले. 

मैत्रीण उगाचच लाजल्या सारखी होऊन तिने मान खाली घातली. 

आणि तीच वेळ साधून मजनूने आम्हांला मान उडवून ही डिश घेऊ शकता असा सिग्नल दिला आणि आम्ही त्याच तत्परतेने लगेच दालराईस साठी ऑर्डर कन्फर्म केल्या. 

तिनेच त्या वेटरला बोलावून घेतले आणि ५ दालराईस ची ऑर्डर दिली. डालराईसची ऑर्डर ऐकून वेटर ने आम्हा सगळ्यांकडे बघून एक उपहासगर्भित असे कुत्सित हास्य केले. एकतर त्याला आम्ही काही ऑर्डर करू ह्याची सुतराम गारंटी नव्हती आणि केलीच तरी सर्वात स्वस्त पदार्थाची ऑर्डर करू ह्याची खात्री होती. 

आणि त्याने आमचे भाव म्हणा किंवा लायकी म्हणा बरोबर ओळखली होती...ह्याचा गर्व त्याच्या चेहऱ्यावर ओसंडून वाहत होता. आम्ही त्याला दुर्लक्षित करण्याशिवाय आता त्यावेळेला काहीच करू शकत नव्हतो.… त्याने केलेल्या ‘और कुचं लोगे क्या?’ ह्या प्रश्नावर आम्ही खाली मान घालून नंतर सांगतो असे उत्तर देऊन त्याला त्या वेळेपुरता कटवला. 

आता पुढचा प्रश्न होता...हे डाल राइस काय प्रकार आहे...आणि तो कसा असेल? कसा खायचा असेल… अगदीच न खाण्यासारखं असेल तर बाहेर गेल्यावर गपचूप मैत्रिणीच्या नकळत एक एक वडापाव खाऊ असे आमचे हळू आवाजात ठरत होते. 

तेवढ्यात तो वेटर दालराईस घेऊन आला आणि डिश आमच्या समोर आणून ठेवल्या. 

“आयला! हे तर आपले 'वरणभात'” 

“अर...रे !!! हि तर डाळ भात...” 

असे आम्ही सर्व जण जवळ जवळ किंचाळलोच अर्थात मनातल्या मनात. बोलून दाखवून अर्थातच अडाणीपानाचे प्रदर्शन करायचे नव्हते आम्हाला. तेवढे सुज्ञ तर नक्कीच होतो. 

चेहऱ्यावर एक अद्वितीय तेज झळकू लागले. 'सुटलो एकदाचा' असे एकमेकांकडे बघून कटाक्ष टाकले आणि वरणभातावर आय मीन 'डाल राईस' वर तुटून पडलो. 

बजेट मध्ये होते म्हणून एक एक वॅनिला आईसक्रीम पण खाल्ले अर्थातच हि मैत्रिणीची डिमांड होती...अन्यथा आमच्यासाठी ते सुपर लक्झुरियस प्रकारात मोडणारे होते...आईसक्रीम काय खायची वस्तू आहे का? नुसताच बर्फ तो....त्यापेक्षा आपला १ रुपयाचा चोखून खायचा पेप्सीकोला चांगला ह्या प्रकारात मोडणारे आम्ही सारे होतो. 

उठताना आम्ही सारे मुद्दाम ५ रुपये वेटरला टीप ठेवून उठलो...वो भी क्या याद करेगा…किस अमिरजादेसे पाला पडा था.... 

पुढे आम्ही आमची ती ‘गुप्त मिशन’ यशस्वीरीत्या पूर्ण करून घरी परतलो....पण दालराईस आयुष्यभर लक्षात राहिली....आणि पुढे आमची फेव्हरीट डिश पण झाली. 

लैला-मजनुचे पुढे काय झाले हे सांगणे न लगे.... 

सांगू म्हणताय.... 

पुढे दोघांचे वेगवेगळ्या पार्टनर सोबत लग्न झाले.... लैलाचे लग्न झालेल्या मुलाबरोबर एकदा तिला रस्त्यावरच त्याच्या हाताचा मार खाताना बघितले होते...त्यामुळे त्या दोघांचे कसे काय चालले ह्याचा अंदाज आला होता....कदाचित नवरा बायकोचे प्रेम हि असेल ते.....आपण कशाला वाईट चिंता कोणासाठी 

मजनू प्रेमभंगामुळे खूप वाईट अवस्थेतून कसा बसा सावरत दोन तीन वर्षांनी पुनः मार्गाला लागला...आता तो आपल्या बायको आणि दोन मुलांबरोबर चांगला संसारात रमलाय. 

असो !!! त्या मैत्रिणीमुळे आमचे नाक कापता कापता वाचले होते आणि तिने आम्हाला हॉटेलात नाष्ट्याशिवाय अजून काय मिळते ह्याची ओळख करून दिली होती. आयुष्यातले त्यावेळेचे सोनेरी क्षण आम्ही एकत्र सेलिब्रेट करून आमच्या साठी यादगार केले होते. 

आणि अर्थातच 'दालराईस' आमच्या आयुष्यभराची सोबती झाली.....



(art inspired by Sachin Khamkar's blog)

कोंकण डायरी मधल्या नोंदी:

फेब्रुवारी २७, २०१६ 

कोंकण प्रवासात असलो की सकाळी अलार्म वाजून उठायची गरजच कधी पडली नाही. सकाळी सहा-साडे सहालाच टकटकीत जाग आली. भाड्याने घेतलेली स्कुटी काढून मालवणातले रस्ते फिरायला निघालो. आपल्या भाषेत बोलायचे तर एक्स्प्लोर (explore) करायला निघालो. मुंबई एवढी नसली तरी रस्त्यावर बऱ्यापैकी वर्दळ होती. .

मुख्य बाजाराच्या रस्त्यावर आलो ...दोन मजबूत वेण्या आणि मधोमध भांग पडलेल्या मुली लगबगीने लेडीज सायकली चालवत शाळेत चालल्या होत्या. त्यांच्या मागे पुढे खाकी चड्डी घालून नीटनेटका भांग पाडलेली मुले पाठीला दप्तरे लावून एकमेकांच्या खोड्या काढत शाळेत चाललेली….त्यांच्या चेहऱयावर दिसणारा ताजेपणा  आणि टवटवीत ऊर्जा मुंबईच्या मुलांमध्ये क्वचितच दिसते

एका गल्लीतून डावीकडे वळत असतानाच समोरच सूर्य नारायणाचे दर्शन होतेय. आकाशात लाल केशरी रंगाची उधळण करतच सुर्य नारायण आपली एन्ट्री मारत आहेत. अशी एन्ट्री नाटकातल्या मुख्य नटाला पण येत नसावी. भास्कराच्या आगमनाची वर्दी मिळताच आजूबाजूचे घरे आणि झाडे आळोखेपिळोखे देत....अंगावरची ढगांनी आणि धुक्यानी घातलेली चादर हळू हळू बाजूला करत आहेत.... ह्या निसर्गाची अंग झाडत झोपेतून उठणारी ही हालचाल …बिछान्यातून उठणाऱ्या आणि दोन्ही हात वर करून आळस देणाऱ्या मादक तरुणी पेक्षाही मोहक आहे. ती अनुभवायला तिथे असणेच गरजेचे आहे.

थोडे पुढे आल्यावर मालवण डेपोत, मालवण-आचरा मार्गे रत्नागिरी जाण्यासाठी लाल यष्टीचा डब्बा उभा आहे. लोकं तिला 'लाल डब्बा' का म्हणतात हे मला अजून समजलेले नाही. खरा तर ती कोकणाची 'लाल परी' आहे. आतला कंडक्टर मास्तर सतत बेल वाजवून प्रवाशांना आपापल्या जागेवर बसून घ्यायला सांगतोय.... ड्रायवर टायर हाताने ठोकून हवा बरोबर आहे कि नाही ते बघतोय.

बस स्टॉप वर कडक इस्त्रीचे कपडे घातलेला एक रिटायर्ड माणूस हातात तंगुस ची पिशवी घेऊन घाईघाईने खरेदीला चाललाय.....कदाचित गावाकडे परतीची बस त्याला चुकवायची नाहीये.

बस स्टॉप वरच्या गर्दीत एक म्हातारी आजी दिसतेय...सुरकुतलेल्या चेहऱयावर कोकणीपणाचा एक साज चढलेला आहे...ती बहुतेक जवळच्याच धुरी वाड्यातील गाभीत असावी....तिच्या हालचालीवरून तरी तिला जास्त घाई नसावी.....मी तिचा फोटो काढताना नेमकी नजरानजर झाली आणि तिचा फोटो काढलेला कदाचित तिला आवडला नसावा तिला.... मी तिच्याकडे बघून एक स्मित हास्य करत पुढे निघालो

मालवणातील चिंचोळ्या रस्त्याच्या दुतर्फा - उतरत्या छपरांची घरे नुकतीच अंग झाडून जागी होत आहेत. काही आळसावलेले नवीन धाटणीचे बंगले अजून अंथरुणातचं धुक्याची चादर पांघरून लोळत पडले आहेत. खळ्या खळ्यातून घरातली बाई माणसे मॅक्सि, साड्या कमरेत खोचून घराचे खळे....अंगण खराट्याच्या झाडूने साफ करत आहेत. त्या खराट्यातून होणाऱ्या  'सपक सपक' आवाजातून एक वेगळेच संगीत तयार होत आहे. एक हात कमरेमागे ठेवून एका हाताने झाडू मारत असताना शेजाऱ्यांची चौकशी पण होतेय. मध्येच घरात झोपलेल्या मुलांना उठण्यासाठी आतल्या बाजूला तोंड करून पोरांना आवाज देऊन परत हात सपक सपक चालू आहेत. घरातील पुरूष माणूस जमा झालेला पतेरा (पचोला) चुलीत टाकण्यासाठी घरच्या मागल्या बाजूस घेऊन जात आहेत. मागच्या बाजूला काळ्या मडक्यात अंघोळीचे पाणी गरम होतेय. आळसावलेले एखादे पोरगे त्या चुलीच्या शेजारी धग घेण्यासाठी उकिडवा बसलाय. 

त्याच्या पुढच्या वळणावर…डोक्यावरची सगळी केस सफेद झालेला…गालाच्या खापाड्या आत गेलेला ….उन्हातान्हात काम करून वेगळाच रापलेपणा चेहऱ्यावर आलेला …. टिपिकल कोंकणी माणसाची असणारी बारकट पण शिडशिडीत आणि राकट अंगकाठी असलेला….डोळ्यावर कांडीचा चष्मा असलेला ……अंगात जुने झालेलं पण घालण्यासारखे असलेले शर्ट आणि अर्धी विजार घालून …. जवळपास साठी गाठलेला म्हातारा हातातली काठी आपटत आपल्या गुराढोरांना चरण्यासाठी घेऊन जातोय.…

मी माझी स्कुटी थांबवून कॅमेरा सरसावतोय हे पाहून.....त्या राकट चेहऱ्यावर आलेले एक गोड हास्य मला एखादा पाळण्यातल्या लहान मुलाच्या हास्य सारखेच निरागस वाटतेय.

त्याच्या काठी आपटण्याचा आवाज हळूहळू दूर जातोय आणि त्या रस्त्यावर एक वेगळाच सुनसान पण आलय. मी इकडचे तिकडचे निसर्ग डोळ्यांतून मनात पाझरवत पुन्हा स्कुटी चालू करतोय .

पुढच्या वळणावर एक म्हातारा रस्त्यावरची कडेची माती सारखी करतोय .....त्याच्या पुढे जाणारा रस्ता एक कमनीय बांध्याच्या स्त्री सारखा हलकेच लचका देत आपल्याच धुंदीत पुढे जातोय.

मी त्या रस्त्याच्या कमनीय बांध्यावरून हलकेच गाडी दामटत पुढच्या मार्गाला लागतोय. साधारण दोनेक किलोमीटर वर गड नदीवरचा आडारी पूल येतोय. त्या पुलाच्या उजव्या बाजूने एक बैलगाडी जाईल एवढा एक पायवाट वजा रस्ता आहे. गड नदीच्या समांतर तो चालत पुढे गावात जातोय. बाजूला नारळीची झाडे माझ्यातल्या फोटोग्राफरला आव्हान देत आहेत. आकाशातील लालिमा आता निळसर होऊ लागलाय. मी तिथे थोडेफार फोटो काढून माझे लक्ष पुलावर केंद्रित करतोय.  रिकाम्या पुलाचे फोटो अगदीच कृत्रिम वाटताहेत …मी कोणी तरी  येण्याची वाट  बघतोय.

हा एकपदरी पूल खूप जुना असावा. मी लहानपणापासून ह्या पुलावरून प्रवास करतोय पण नेहमी यष्टी ने जात असल्यामुळे १० सेकंदही ह्याचे दर्शन नाही व्हायचे. पण जेवढे व्हायचे तेवढ्या वरूनच ह्या पुलाचे चित्र माझ्या मनावर खूप खोलवर कोरलेले आहे. नेहमी त्या पुलावरून जाताना मी त्याला प्रॉमिस करून जायचो....की कधीतरी निवांत पणे थांबून तुझे सौंदर्य बघेन. आज मी दिल्या वाचनाला जागून - तिथे थांबून ते चित्र डोळ्यात भरभरून साठवून घेतोय. अगदी जुना मित्र खूप वर्षांनी भेटल्यासारखा आनंद मला होतोय. मी त्या पुलाला मनातल्या मनात अलगद आलिंगन देतोय.

पूल आणि पुलावरून दिसणारे निसर्ग सौंदर्य मनसोक्त पिउन झाल्यावर आता मी ते माझ्या कॅमेरात बंदिस्त करून घेणार आहे. पण नुसत्या पुलाचे फोटो काढण्यात तेव्हढी मजा नाही येत आहे.

कोणी अलीकडून किंवा पल्याडवरून आले असते तर जर अजून चांगले झाले असते. माझे ते मागणे सुद्धा त्या पुलाने पूर्ण केले.  एक सायकलवाला समोरून ट्रिंग ट्रिंग करत येताना दिसतोय आणि मी त्याच्या नकळत फटाफट त्याला कॅमेरामध्ये बंदिस्त करतोय.



======

मनसोक्त फिरून झाल्यावर मी पुनः घरी परतलोय....संध्याकाळच्या सूर्यास्ताची वाट बघत समुद्र किनारी पहुडलो आहे.  मालवणच्या चिवला बीच वर वातावरण खूप चांगले आहे. भल्या पहाटे मासेमारी करायला गेलेल्या बोटी दुपारपासून किनाऱ्यावर येऊन नांगर टाकून विसावा घेत आहेत.



पश्चिमेला रॉक गार्डनच्या किनाऱ्यावर सूर्यदेव अस्ताला जात आहेत. जाता जाता सोनेरी किरणांचा शिडकावा सगळ्या आसमंतावर करून जात आहे. अलगद किनाऱ्यावर येऊन आदळणाऱ्या फेसाळणाऱ्या लाटांना पाहून माझा मुलगा भयंकर आनंदात आहे. येणाऱ्या लाटांवर उड्या मारत तो किनाऱ्यावर धावतोय. खूप कमी वेळात समुद्राला त्याने मित्र बनवलेय.





जेव्हा जेव्हा तुम्हाला वाटेल, की तुम्ही आयुष्यात खूप काही कमावलंय...तुम्ही खूप मोठे झालात ....त्यावेळी फक्त समुद्र किनाऱ्यावर येऊन उभे राहायचे....तुम्ही किती क्षुद्र आणि नगण्य आहात ह्याची तुम्हाला जाणीव होईल

सूर्य पूर्ण अस्ताला जाई पर्यंत आम्ही सर्व पाण्यात मनसोक्त डुंबतोय....आठवणींचे बोचके ओले झाल्यामुळे जास्तच जड झालेय...

======